Slaap is belangrijk, niet alleen voor volwassenen, maar ook voor kinderen. Een kind dat ’s nachts niet voldoende slaapt kan een algemene achterstand ontwikkelen, zowel psychisch als fysisch en zal er overdag niet bepaald prettig bijlopen. Volwassenen weten maar al te goed wat onvoldoende slaap kan teweegbrengen: concentratieproblemen, een algemeen gevoel van vermoeidheid en prikkelbaarheid. De hoogste tijd dus om de ontwikkeling van slaap bij kinderen onder de loep te nemen.
Waarom slapen?
Tijdens het slapen doen kinderen nieuwe energie op, herstellen ze van lichamelijke en geestelijke vermoeidheid en verwerken ze de indrukken en emoties van de voorbije dag.
Hoe verloopt slaap?
Kinderen slapen niet de hele nacht op dezelfde manier, maar doorlopen tijdens het slapen verschillende fasen.
De eerste fase wordt de NREM-slaap (Non Rapid Eye Movement) genoemd en doorkruist drie stadia. Tijdens deze fase vertragen de hersengolven zodat men de slaap kan vatten. Tijdens deze slaap wordt er vrijwel niet gedroomd.
Na deze fase treedt de tweede fase in.
In wetenschappelijke termen wordt deze de REM-slaap (Rapid Eye Movement) genoemd. Zoals het woord al zegt, maken de ogen tijdens deze slaap vlugge bewegingen en zijn de hersenen bijna net zo actief als overdag. Het grote verschil is dat tijdens deze slaapfase de spieren verlamd zijn. Het is vooral tijdens de REM-slaap dat er het meeste gedroomd wordt. Bij volwassenen duurt deze slaapfase ongeveer 20% van de totale slaapperiode. Concreet betekent dit 90 tot 120 minuten. Bij jonge kinderen daarentegen neemt deze slaapfase bijna 50% van de slaapperiode in beslag.
Hoeveel moeten kinderen slapen?
Er bestaat dus een aanzienlijk verschil in de manier waarop kinderen slapen. Mede daarom is het belangrijk dat kinderen meer slapen dan volwassenen.
Pasgeboren baby’s slapen 16 tot 20 uur per dag en de duur van een hele slaapcyclus (van het begin van fase 1 tot het einde van fase 2) is ongeveer 40 minuten.
Zuigelingen hebben al iets minder slaap nodig dan pasgeboren baby’s, gemiddeld zo’n 14 uur per dag. Vanaf 1 maand kan een baby al onderscheid maken tussen dag en nacht. De langste slaapperiode van een 3 maanden oude baby duurt 3 tot 4 uur en vanaf 9 maanden slapen de meeste zuigelingen ’s nachts door. Bij zuigelingen gaan de slaapstadia zich verder ontwikkelen.
Peuters en kleuters moeten ongeveer 12 uur per dag slapen. De hoeveelheid REM-slaap daalt en de hoeveelheid diepe slaap stijgt.
Lagereschoolkinderen hebben ongeveer 11 uur slaap nodig om de volgende dag goed te kunnen functioneren. Kinderen in deze leeftijd slapen meestal vrij diep, maar dat vermindert weer eenmaal de tienerleeftijd bereikt wordt. Tieners zouden in principe 9 tot 10 uur moeten slapen, maar daar hebben vele ouders soms geen controle meer over…
Slaapt je kind voldoende?
Als je kind ’s morgens makkelijk en vrolijk wakker wordt, dan betekent dit dat je kleintje een goede nachtrust heeft gehad die precies lang genoeg heeft geduurd. Moet je je kleine spruit ’s morgens gaan wakker maken en is hij of zij behoorlijk prikkelbaar bij het ontwaken, dan heeft je kindje niet voldoende of niet goed geslapen.
Tot slot
Ook nog even meegeven dat het aantal uren dat een kind slaap nodig heeft heel persoonlijk is. Bovenstaande getallen zijn vooral richtlijnen. De algemene regel om na te gaan of je kind voldoende slaapt is in het oog houden of hij of zij overdag niet te vermoeid is en zowel op psychisch als fysisch vlak goed presteert.